donderdag 11 december 2008

Idées claires et distinctes

Nicholas Poussin, Eliëzer en Rebecca, 1684

In Frankrijk wordt de schilderkunst van Poussin vaak als artistieke pedant van de filosofie van Descartes gezien. Bij beiden heersen helderheid, 'des idées claires et distinctes', duidelijkheid en rationaliteit, als in een mathematisch-geometrisch plan gaat het ene detail over in het andere om de gebeurtenissen betekenis te geven. Ook de subjectieve bijdrage van de toeschouwer wordt weerspiegeld: in het afgebeelde schilderij hebben het met een bol bekroonde postament rechts en het hoge gebouw links door symmetrie en gelijkvormigheid een relatie met elkaar. Daardoor wordt de perspectivische ruimte afgevlakt. Diepte ontstaat in de beschouwing van de kijker, ze kan naar voren gehaald worden, maar ook ten gunste van een werking van de vlakken over het hoofd gezien worden.

Geen opmerkingen: