De psycholoog Julian Jaynes postuleerde één van de meest opwindende vragen op het gebied van bewustzijns- en hersenonderzoek: hadden onze voorouders ‘een door de goden bestuurde geest’? Is bewustzijn in de huidige zin niet ouder dan drieduizend jaar? Cultuurhistorische gegevens wijzen in die richting. Volgens Jaynes bestond het menselijke brein van ongeveer 9000 tot 1000 voor Chr. uit twee kamers, die informatie opsloegen op een manier die we nu als schizofreen zouden typeren. De prehistorische mens had nog geen zelfbewustzijn, dus prikkels van binnenuit, gedachten, kwamen niet van hemzelf maar van buitenaf, van de goden. Een innerlijke prikkel werd in de rechterhersenhelft akoestisch waargenomen en na intuïtieve verwerking naar de linkerhersenhelft gestuurd om de boodschap bewust te maken en te analyseren.
Terwijl in de tijd van de ‘tweekamer psyche’ (bicamerial mind) de mensheid de ‘goddelijke stemmen’ herkende, worden mensen in een schizofrene toestand nu gestigmatiseerd en sociaal geïsoleerd. De hersenen van schizofrenen worden zogezegd overvoerd met externe prikkels (disfunctionerende neurotransmitters zoals dopamine). De akoestische hallucinaties doen sterk denken aan de archaïsche hersenen; vooral als ze extra gespannen zijn ontvangen deze mensen ‘goddelijke bevelen’, die ze moeten uitvoeren. Mensen in de tijd van het ‘tweekamer-systeem’ hoorden in bijna iedere crisissituatie goddelijke bevelen identiek aan de hedendaagse psychoten, die een geringe stresstolerantie hebben.
Jaynes huldigt de opvatting, dat in een beslissend stadium van de evolutie, op hetzelfde moment dat de taal met behulp van de linker-hersenhelft werd ontwikkeld, de rechtertemporaalkwab via de dunne commissura anterior voor de ontvangst van goddelijke bevelen gereserveerd was. Auditieve commando’s waren waarschijnlijk de meest efficiënte code om de ingewikkelde informatieverwerking via zo’n smal kanaal te bewerkstelligen.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten